ศาลอินเดียเริ่มใช้ ChatGPT ในการตัดสินการประกันตัวแล้ว

ปัจจุบันการใช้ AI ได้กระจายไปทุกที่ ซึ่งถ้าจะว่าให้ตรงก็คือมันไม่ใช่ AI ทั่วไปที่เราใช้ในโซเชียลมีเดีย แต่เป็น AI สำหรับใช้สอยของบุคคลทั่วไป และก็คงไม่มีอะไรดังไปกว่า ChatGPT ที่คนแทบทุกสาขาอาชีพน่าจะเริ่มลองใช้กับอาชีพตัวเองแล้ว

และนี่น่าสนใจก็คือ จริงๆ มันไม่ได้ใช้กันแค่กลุ่มคนที่ต้องการจะสร้างข้อเขียนแล้ว แต่มันยังใช้ในการ ‘ช่วยตัดสินใจ’ ด้วย และถูกนำไปใช้แม้แต่ในศาล

ที่ เมืองจัณฑีครห์ (Chandigarh – ชื่ออาจไม่คุ้น แต่เมืองนี้คือเมืองหลวงร่วมของรัฐปัญจาบและรัฐหรยาณา) ผู้พิพากษาผู้หนึ่งต้องตัดสินใจว่าผู้ต้องหาคดีฆาตกรรมจะได้รับการประกันตัวหรือไม่ ท่านผู้พิพากษาก็เลยถาม ChatGPT ว่า ‘ถ้าว่ากันตามหลักกฎหมายแล้ว เราควรจะให้จำเลยคดีทำร้ายผู้อื่นอย่างโหดเหี้ยมได้ประกันตัวหรือไม่?’ และ ChatGPT ก็ตอบกว่า ‘ถ้าจำเลยถูกดำเนินคดีที่เกี่ยวข้องกับการกระทำที่โหดร้าย เขาอาจเป็นภัยต่อชุมชนและอาจหนีคดี และในกรณีพวกนี้ทางผู้พิพากษาจะมีแนวโน้มน้อยลงที่จะให้พวกเขาได้ประกันตัว หรือไม่ก็จะตั้งเงินประกันตัวไว้สูง เพื่อสร้างหลักประกันว่าจำเลยจะมาขึ้นศาลและไม่ทำตัวเป็นภัยต่อผู้อื่น’

ซึ่งก็คงไม่ต้องเดาอะไรมาก ทางผู้พิพากษาไม่คิดอะไรมากและตัดสินว่าจะไม่ให้ประกันตัวทันที เพื่อจะไปตัดสินคดีอื่นต่อ

นี่อาจเป็นอะไรที่ช็อก แต่ผู้พิพากษาก็รู้สึกว่ามันเป็นเรื่องปกติและสมเหตุสมผลที่จะให้ ChatGPT มาช่วยงานศาล เพราะระบบยุติธรรมของอินเดียเป็นระบบที่ ‘คดีล้น’ สุดๆ ศาลตัดสินกันไม่ทัน และศาลก็ต้องการ ‘ผู้ช่วย’ โดยศาลบอกว่า เขาไม่ได้ใช้ ChatGPT ‘ตัดสินคดี’ สักหน่อย เพราะนี่มัน ‘แค่’ การตัดสินว่าจำเลยจะได้ประกันตัวหรือไม่เท่านั้นเอง

แต่อีกด้านก็ไม่แปลกที่คนจะช็อก เพราะคนทั่วๆ ไป แค่พูดถึงการเอา ChatGPT มาตัดสินอะไรก็ตามแทนศาล ก็คงจะรู้สึกแปลกๆ กันแล้วเป็นเบื้องต้น ส่วนคนที่ติดตามเรื่องพวกนี้ ก็คงจะตระหนักดีว่า ChatGPT มี ‘อคติ’ แค่ไหน และก็มีคน ‘พิสูจน์’ มาแล้วว่า ChatGPT ไม่ได้ ‘เป็นกลางทางการเมือง’ และมันมีหัวที่ค่อนข้าง ‘เอียงซ้าย’ และคุณลักษณะแบบนี้ก็ทำให้มันถูกตั้งคำถามเรื่องความยุติธรรม ซึ่งก็ไม่ได้แปลกอะไร เพราะว่ากันตรงๆ ChatGPT ก็ไม่ได้ถูกสร้างมาให้ ‘ยุติธรรม’ อยู่แล้ว และการที่คนคิดว่ามันยุติธรรม มันเป็นกลาง ก็น่าจะล้วนเป็นความเข้าใจผิดๆ จนนำไปสู่การใช้มันในงานที่ไม่ควรจะใช้

ซึ่งในแง่นี้ ‘ทางแก้’ อาจไม่ใช่การปฏิเสธ AI แต่เป็นการพยายามฝึก AI ชนิดสำหรับใช้ในศาลที่มีความยุติธรรมและเที่ยงตรงเป็นพิเศษ และ AI แบบนี้แหละที่น่าจะเหมาะกับการช่วยศาลที่คดีเยอะๆ ล้นมืออย่างศาลอินเดีย ในการตัดสินเรื่องต่างๆ

สุดท้าย การใช้ ChatGPT ของศาลก็ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งแรกในโลกในกรณีที่ว่านี้ เพราะก่อนหน้านี้ศาลโคลอมเบียก็เคยใช้ ChatGPT ช่วยตีความข้อกฎหมายมาแล้ว และมีบันทึกชัดเจนในส่วนของบันทึกการตัดสินของศาล

แหล่งข้อมูล

https://www.facebook.com/brandthink.me/photos/a.1767934240198787/3619078311751028/