เมื่อ AI ถูกจับมาปรับทัศนคติ

ปัญหาทัศนคติของ AI ที่ถือว่าเป็นข่าวใหญ่โต นั้นก็คือปัญหาของทัศนคติการเหยียดผิว ซึ่งเคยมีสารคดีออกอากาศทาง Netflix นำเสนอเรื่องราวของการทดลองให้ AI ดูใบหน้าของคนผิวสี แต่ AI ไม่สามารถทำความเข้าใจกับภาพที่เห็นได้ จนกระทั่งเขานำเอาหน้ากากสีขาวมาใส่ ก็ปรากฏว่า AI จะรู้ได้ทันทีว่าภาพที่เห็นคือมนุษย์ รวมถึง การระบุเพศของคนผิวขาวและคนผิวสี จะพบว่า AI ค่อนข้างมีปัญหามาก ในการที่จะระบุเพศของคนผิวสีว่าเป็นเพศอะไร ผิดกับการระบุเพศของคนผิวขาวที่ AI สามารถทำได้อย่างแม่นยำ และรวดเร็ว

นี่คือตัวอย่างแรก ที่อาจจะตีความได้ว่า AI อาจจะยังไม่มีความสามารถเพียงพอที่จะระบุวัตถุที่อยู่ตรงหน้าว่าเป็นอะไร แต่ตัวอย่างที่สอง เราจะเห็นทัศนคติที่เหยียดผิวได้อย่างชัดเจน เช่น ในประเทศอเมริกาได้มีการใช้ AI เพื่อช่วยประเมินการทำงานและต่อใบประกอบวิชาชีพครู ซึ่งก็ปรากฏว่า ครูที่เป็นคนผิวสีได้ถูกยกเลิกใบประกอบวิชาชีพอย่างไม่เป็นธรรม รวมถึงการนำเอา AI ไปใช้ประเมินในเรื่องอื่น ๆ เช่น การปล่อยเงินกู้ คนผิวสีก็มีโอกาสที่จะกู้ไม่ผ่านอย่างไม่เป็นธรรม หรือการใช้ AI คัดกรองข้อมูลบุคคล เพื่อรับสมัครงาน ก็พบว่า AI ได้แอบคัดเลือกข้อมูลของคนผิวสีทิ้งลงถังขยะไป เป็นต้น

รวมไปถึงกรณีของ Chabot ที่ Microsoft เคยใช้ แต่ในภายหลังต้องยกเลิกไป เนื่องจาก Chabot ตัวนี้มีพฤติกรรมสนับสนุนนาซี!

ซึ่งทั้งหมดนี้ แม้ว่าดูเหมือนจะเป็นปัญหาที่ตัว AI แต่ในท้ายที่สุด เราจะต้องกลับมามองที่ตัวของผู้พัฒนา AI ว่าได้เริ่มต้นใส่โปรแกรม และพัฒนา AI ให้มีทัศนคติไปในทางไหน เพราะสุดท้ายแล้วเราก็จะต้องกลับมาดูที่ต้นตอของปัญหาที่แท้จริง